برابر گفته ي باب، بايستي كه «من يظهره الله» پس از گذشتن زمان به اندازه ي حروف كلمه ي «مستغاث» و يا «غياث» كه كمتر از 1500 سال نمي توانست باشد ظهور كند، وانگهي، باب در اين باره گفته بود، زماني كه «من يظهره الله» ظهور مي كند، شماره ي بابيان روي زمين افزون و بر دشمنان و بر اديان ديگر چيره مي شوند و از خودشان پادشاهاني خواهند داشت، كه آنان تاجهاي جواهرنشان خود را، به پاي «من يظهره الله» مي اندازند و او را به اتفاق، شاه خود خواهند گردانيد.
در حالي كه اين مدعيان «من يظهره اللهي» اندكي پس از باب و بدون فاصله زماني، ادعاي من يظهره اللهي كردند. بنابراين و برابر اين شواهد، ادعاي جناب ميرزا حسينعلي بهاء و مدعيان ديگر، با مباني مذهب باب، ناسازگار بوده است.
عبدالحسين نوائي در اين باره چنين نوشته است:
نكته ي مهم اينجاست كه باب ظهور «من يظهره الله» را طبق كلمه ي (غياث يا مستغاث) قرار داده و اين تاريخ دو هزار و يك سال پس از باب است، ولي بهاءالله بعد از نوزده سال از زمان باب، ظهور خود را اعلام كرد، البته بهائيان براي توجيه اين مطلب و تطبيق آن با 2001، مطابق با حروف مستغاث، حرفهائي مي زنند، كه اين عدد را بايد با فلان عدد جمع كرده و به فلان عدد تفريق كرد و به فلان عدد ديگر تقسيم نمود و چنين و چنان كرد، كه حاصلش سال ادعاي ميرزا حسينعلي را نشان دهد. پيداست كه اين بلاها را بر سر هر عددي اگر دربياورند و حك و اصلاح و چنين و چنان كنند، هر عددي دلخواه را نشان خواهد داد .

امر ديگر اينكه، در كتاب بيان در باب خامس عشر از واحد خامس، باب مي گويد: «في ان ماء الذي انتم به تخلقون قد طهره الله في الكتاب» و در ترجمه ي آن مي گويد: ثمره ي آن اينكه كس در حق آن نير اعظم دون خطور طهارت نكند».
مقصود اين است كه خدا نطفه را پاك قرار داده كه وقتي «من يظهره الله» ظاهر شود كسي حتي در پاكي نطفه اي او شك ننمايد... در صورتي كه ميرزا بهاء دو سال پيش از باب متولد شده بود... همچنين باب تنبيه كردن اطفال را در مكتب، قدغن كرده تا مبادا من يظهره الله در آينده چوب بخورد در حاليكه ميرزا بهاء در آن وقت 25 يا 26 ساله بوده است. (1) .
به هر منوال، پس از اين مقدمات، اكنون برمي گرديم تحولات تاريخي مذهب بهاء را از سر مورد مطالعه قرار مي دهيم و به كارهاي صبح ازل و ميرزا بهاء، مي پردازيم.
پاورقي:
1- اعتضاد السلطنه، فتنه ي باب، ص 116.