مستندي که بوي بهائيت مي‌دهد

بهائیت در ایران : موسسه «سيما فکر» به عنوان اولين موسسه چندرسانه اي در حوزه انديشه و علوم انساني در گزارشي تصويري به نقد مستند «انقلاب ۵۷» شبکه من و تو پرداخته است. سيما فکر در گفت و گو با خسرو معتضد از چهره هاي شاخص متخصص در حوزه تاريخ معاصر به نگاه گزينشي و وارونمايي اين مستند پرداخته است. سخنان جالب توجه عباس سليمي نمين مدير دفتر مطالعات و تدوين تاريخ در جشنواره عمار نيز بخش ديگري از نقد مستند انقلاب ۵۷ را تشکيل مي دهد.
«انقلاب ۵۷» عنوان مستندي است که اخيراً شبکه «من و تو» درباره چگونگي و علل وقوع انقلاب اسلامي ساخته است. مستندي که تصاوير کمتر ديده شده‌اش آنقدر جذابيت دارد که مخاطب را با داستانِ خود همراه کند و امکان قضاوت صحيح، در مورد وقايع تاريخي را از او سلب نمايد..
اين مستند در اختتاميه هفته فيلم برگزيده عمار که به ميزباني ذبيح الله زارع، معاون اجتماعي و فرهنگي شهرداري منطقه ۲ تهران و با همکاري موسسه سيما فکر برگزار شده بود اکران گرديد. در اين نشست که با اجراي سيد جواد هاشمي و با حضور رضا رويگري به عنوان صداي انقلاب همراه بود، مجيد حسيني مشاور عالي محمد باقر قاليباف شهردار تهران و عليرضا درويش قائم مقام شهرداري منطقه ۲ تهران به سخنراني پرداختند. مشاور شهردار تهران در بخشي از سخنان خود گفت: با توجه به اينکه منطق سينما و منطق فرهنگ يکي است از اين جهت مي توان گفت بستر رسانه و سينما به عنوان نمونه ويژه آن بهترين زبان براي انتقال مباحث ايدئولوژيک انقلاب اسلامي است.
جعل ۱۰۰ موضوع تاريخي در مستند انقلاب ۵۷
اما به گواه کارشناسان و محققان حوزه‌ي تاريخ، بيش از يکصد موضوع تاريخي در اين مستند جعل و تحريف شده است. اما برجسته‌ترين ادعا در اين مجموعه مستند ۵ قسمتي، تأکيد بر نقش محوري و مستقل محمدرضا پهلوي در جهش قيمت نفت در ابتداي دهه‌ي ۵۰ است. مستند انقلاب ۵۷ بر اساس چنين ادعايي مي‌کوشد حتي سقوط سلسله‌ي پهلوي را نيز ناشي از نارضايتي آمريکا و به طور کلي غرب از اين اقدام شجاعانه قلمداد کند. واقعيت اما چيز ديگري است.در حقيقت مستند انقلاب ۵۷ قصد دارد با مديريت تصاوير و سکانس‌‌ها، چهره‌اي نخبه، وطن‌پرست و مستقل از محمدرضا ارائه کند؛ تا حدي که به جنگ ظُفار و نقش شاه در آن بسيار بيشتر از جدا شدن بحرين از ايران مي‌پردازد. فسادهاي مختلف دربار و شخص شاه نيز از مواردي است که اين مستند آگاهانه از کنار آن مي‌گذرد و در نقد توليد شده توسط موسسه سيما فکر به آن اشاره شده است.
مستند «انقلاب ۵۷» بوي بهائيت مي دهد
خسرو معتضد پژوهشگر برجسته تاريخ معاصر در گفت و گوي اختصاصي با «سيما فکر» که در نقد تصويري مستند انقلاب ۵۷ آورده شده درباره اين کار توليدي از شبکه من و تو گفت: اين مستند بوي بهاييت مي دهد. چرا که بهايي ها از چنين وضعيتي که در ايران پيش آمده ناراضي هستند. چرا که در زمان شاه مي خوردند و مي بردند و بزرگترين شرکت ها را داشتند. اين اقليت هيگاه حاضر نيست قبول کند که در ايران محبوب نيست. شبکه من و تو هم که خب تلويزيون مستقلي نيست. اين شبکه وابسته به بي بي سي است و به زعم خودشان براي سقوط حکومت ايران در حال تهيه يک سلسله فيلم هستند. به عنوان مثال رضا شاه را براي نسل جواني که از بسياري امور بي خبر است مطرح مي کنند.
چرا نمي گويند کدام ديکتاتور اندازه شاه ثروت داشت؟
معتضد ادامه داد: در اين مستند، ماجراي حزب رستاخيز را نشان نداده است، به ماجراي بحرين اشاره نکرده، درباره علم چيزي نمي گويد و به اين همه نقاط ضعف اصلا اشاره اي هم نمي کند. خب اگر کسي مي خواهد کار تاريخي کند بايد همه جوانب آن را در نظر بگيرد نه اينکه نکته مقطعي کند. چرا نمي گويد يک شاه پيرمرد ۶۰ ساله دستور مي داده تا زن براي او بياورند و دختر جوان از نروژ بياورند. کتاب علم همه اين موضوعات را به صورت سناريو آورده است. فقط کافيست برويد و صورت اموال شاه و خانواده اش را بخوانيد. کدام ديکتاتور اينقدر ثروت دارد؟
پهلوي هيچگاه در صف مردم نبوده که در ماجراي نفت باشد
عباس سليمي نمين مدير دفتر مطالعات و تدوين تاريخ هم درباره اين مستند پخش شده توسط شبکه من و تو مي گويد: اين تصاوير به بيننده به ويژه بيننده اي که مطالعات جدي درباره تاريخ معاصر ندارد اجازه تامل و تفکر در اين جهت گيري مستند نمي دهد. يعني شما کاملا مرعوب تصاويري مي شويد که در معرض ديد شما قرار داده شده است. سليمي نمين مي افزايد: در مقطعي که همه ملت ايران تصميم گرفتند که درباره نفت يک حرکت استقلال طلبانه اي را صورت دهند بايد ديد که پهلوي ها در کجا قرار گرفته اند؟ آيا پهلوي ها در صف ملت قرار داشتند يا در صف بيگانه؟ اکنون اين سوال مطرح است که آيا ايران مي توانست به تنهايي به افزايش قيمت نفت مبادرت کند؟آيا امروز ايران مي تواند به تنهايي قيمت نفت را افزايش دهد؟ آن هم به چندين برابر قيمت فعلي. خب جواب خير است. چون ما يک سهمي در اوپک يا قيمت جهاني نفت داريم. اگر چنين اراده اي کنيم به راحتي مي توانند ما را حذف کنند و ساير کشورهايي که با سياست افزايش قيمت نفت موافق نيستند آن ها ميزان توليد نفت ما را پوشش دهند و ما از مدار خارج شويم بدون اينکه بتوانيم خيچ تاثيري در معادلات قيمت نفت داشته باشيم.
افزايش قيمت نفت در زمان شاه بر اساس طرح نيکسون بود
اين استاد برجسته تاريخ ادامه مي دهد: بعد از شکست آمريکايي ها در ويتنام، نيکسون طرحي را ارائه مي کند که به عنوان دکترين نيکسون ارائه مي شود. اين طرح بر اين مبنا بود که من بعد آمريکايي ها خودشان مستقيما در نقاط بحران ورود نکنند و نيابت دهند به برخي کشورها تا آن ها به نيابت از آمريکايي ها از منافع آمريکا دفاع کنند. خب اين دکترين نيکسون براي آمريکايي ها هزينه دارد. اين سوال مطرح شد که آيا آمريکايي ها بعد از شکست مي توانند هزينه ايجاد پايگاه هاي مختلف در نقاط مختلف را تامين کنند. خب اين سوال قابل تاملي است و جواب آن نيز خير بود. آمريکايي ها نمي توانستند اين پايگاه ها را در ايران و ساير کشورهاي تعيين کننده به لحاظ هزينه هاي بالاي آن ايجاد کنند الا اينکه تامين اين هزينه ها شامل دپوي تسليحات و تجمع مستشاران نظامي از محل ديگري تامين شود. اين محل هم چيزي نيست جز افزايش قيمت نفت. چرا که آمريکايي ها مي توانستند قيمت نفت را افزايش دهند و درامد بسياري از کشورهايي که تابع سياست هاي آمريکا بودند کسب کنند. از محل اين افزايش قيمت نيز هزينه هاي ايجاد پايگاه هاي نظامي را تامين مي کردند.
اگر آمريکا واقعا از افزايش قيمت نفت ناراضي بود به راحتي مي توانست آن را کاهش دهد
وي اظهار داشت: اما درباره افزايش قيمت نفت خب اگر آمريکايي ها از اين موضوع ناراضي بودند مي توانستند با ساير کارت هاي خود بازي کنند و به انها بگويند توليد خود را به ۱۲ ميليون بشکه برسانيد و قطعا شاه هيچ کاري نمي توانست براي افزايش قيمت نفت انجام دهد و حتي آمريکايي ها مي توانستند قيمت نفت را کاهش دهند که اگر شاه بخواهد يک حرکت ضد غربي انجام دهد کاملا او را بايکوت کرده سرجاي خود بنشانند.
واگذاري خاک ايران بدون جنگ به بيگانه در دوران پهلوي بي سابقه است
سليمي نمين درباره ژست هاي ضد غربي شاه که در اين مستند به صورت ويژه به آن پرداخته شده است توضيح مي دهد: در اين ميان شاه يکسري ژست هاي ضد غربي مي گيرد در اين مستند من و تو هم يکسري مصاحبه از شاه پخش مي شود که مثلا شاه مي گويد به غربي ها که شما تا کي بايد کالاهاي خود را افزايش دهيد؟ و ما نفت خود را افزايش ندهيم. هم به لحاظ تاريخي و هم به لحاظ مقطع خاص آن زمان ضد غرب جلوه دادن شاه جعل تاريخ است. محمد رضا پهلوي هيچگاه دنبال منافع ملت ايران نبوده است. او در کدام مقطع طرفدار منافع ملت بوده است که حالا به يکباره گفته شود او در اين برهه مورد بحث نگران منافع ملت شده باشد. وقتي مي خواهند بحرين را از ايران جدا کنند آيا محمد رضا پهلوي عرق ملي دارد در ان زمان؟ شما ببينيد در دوران پهلوي اول و دوم اقداماتي عليه مليت ايران و تماميت ارضي کشور صورت مي گيرد که اصلا سابقه ندارد. در طول تاريخ ايران جدا شدن بخش هايي از ايران بدون جنگ بي سابقه است و مورد ثاني ندارد. در دوران پهلوي هر قسمتي که از ايران جدا مي شود بدون جنگ بوده و صرفا بر اساس تصميم بيگانه است. دشت ناميد را ايران به افغانستان واگذار مي کند. ارتفاعات آرارات کوچک و بزرگ را رضا پهلوي اول مي بخشد به ترکيه. منطقه نفت خيز خانقين به عراق بخشيده مي شود. خب اين جداشدن بخش هاي مهمي از کشور بدون هيچ جنگي مي تواند به خوبي ميزان علاقه اينها به ايران و موضوعات ملي را نشان دهد.
ماجراي ۱۰ خانه فساد محمد رضا شاه
اين استاد تاريخ درباره فساد اخلاقي محمد رضا پهلوي که در مستند من و تو هيچ اشاره اي به آن نشده است کفت: علم ۱۰ خانه مخفي براي محمد رضا پهلوي درست کرده است که زنان بدکاره را از کشورهاي مختلف، عمدتا انگليس و فرانسه مي آوردند و اداب دربار ايران را به آنها مي آموختند تا گردن محمد رضا پهلوي را در لجن فرو برند. براي پهلوي اصلا فرقي نمي کرد که با زني رابطه برقرار کنند که هر لات انگليسي با يک مبلغ پاييني در خيابان کنزينتون مي توانست به آن مراجعه کند و پادشاه ايران هم شان خودش را در اين حد تنزل مي داد خب چطور همچين فردي مي خواهد در مسير ملت ايران قرار گيرد؟
تحليل مصدق از نتيجه وابستگي به غرب
وي درباره وابستگي شاه به بيگانگان هم اشاره داشت: جمله اي دارد دکتر مصدق که جمله خوبي است. مصدق مي گويد: پادشاهاني که برکشيده خارجي هستند، نمي توانند بين کساني که آن ها را برکشيدند و ملت، ملت را انتخاب کنند. چون در بين منافع ملت و سلطه گران تضاد وجود دارد. خب کسي که برکشيده بيگانه است نمي تواند بيگانه را رها کند. اما در تکميل همه تحليل هاي ارائه شده در اينباره در نهايت چيزي که مستند انقلاب ۵۷ با تمام تصاوير آرشيوي قوي‌اش از تحليل آن عاجز است، اين است که اساساً چرا انقلاب اسلامي رخ داد؟! سازندگان مستند، مواضع ضدغربي شاه ايران را عامل مهم سقوط وي مي‌دانند و گه گاه نيز براي تحليل چرايي وقوع انقلاب، دست به دامان تئوري‌هاي چپ و مارکسيستي مي‌شوند که به هيچ وجه توجيه قابل قبولي براي انقلابي اسلامي نيست؛ انقلابي که همه‌ي طبقات جامعه در آن شرکت داشتند و ۹۸ درصد مردم به آن آري گفتند.