1-سيد كاظم رشتى كيست؟
سيد كاظم رشتى فرزند سيد قاسم رشتى گيلانى حائرى، ايرانى الاصل بود و در سال 1212ه . متولد شد .
بعضى گفتهاند نسبش از سادات حسينى بوده، ولى بعضى گفتهاند كه اصلا سيد نبوده، بلكه اين يك اسم مستعارى است; زيرا در يزد با نام احمد احسائى به فعاليت مىپرداخت ...
بعد از وفات شيخ، از بين مشايخ شيخيه، وى چون جرات زيادى در اظهار عقايد سلف خود داشتيا به خاطر اسباب خارجى و سياستمداران خارجى، به عنوان رييس انتخاب شد . او بر عقايد سلف خود، اوهامى جديد افزود و ادعاهاى شبيه به كشف داشت . شايد به همين خاطر، به آنها كشفيه مىگويند .
سيد كاظم 20 سال رييس فرقه بود و بين پيروانش در ايران و عراق، ركن رابع بود . او مىگفت: فقط ما شيعهى كامل هستيم .
2-تاليفات
سيد رشتى، كتب زيادى قريب به 120 كتاب، تاليف كرد كه در بردارندهى امور غريبه و ادعاهايى عجيب است و از غلو و خرافه دربارهى ائمهى معصومين عليهم السلام آكنده است . او غالبا كتابهايش را با رمز مىنوشت .
افندى عبدالباقى عمرى فاروقى موصلى، در مدح سلطان عثمانى كه پردهاى از پردههاى حرم نبوى را براى مرقد موسى بن جعفر عليه السلام به عراق فرستاد، قصيدهاى دارد و در آن به يكى از فضائل اميرالمؤمنين على عليه السلام اشاره مىكند كه حضرت رسول صلى الله عليه و آله فرمود: انا مدينه العلم و على بابها . افندى اين كلام را به صورت شعر درآورد و گفت:
هذا رواق مدينه العلم الذى
من بابها قد ضل من لايدخل
سيد كاظم رشتى اين بيت را شرح كرد و گفت: اين مدينهاى عظيم در آسمان است و ائمه عليهم السلام در آن ساكن هستند . بعد اين مدينه را توصيف مىكند كه اين مدينه، 21 محله دارد و 360 كوچه . سپس براى هر يك از آنها نام عجيب و صاحبى با اسم عجيب ذكر مىكند . اينها مطالبى شبيه اساطير و خرافات است كه دين و عقيده را به مسخره و استهزاء گرفته است .
وقتى اين شرح اسطورهاى به شاعر رسيد، گفت: چنين سخنى به ذهن من هم خطور نكرده بود .
سيد محمود آلوسى مفتى بغداد كه در عناد با شيعه معروف است، سيد كاظم را مورد احترام قرار داد . وى وصف عجيبى را براى او بيان مىكند و مىگويد: اگر سيد رشتى در زمانى بود كه آمدن نبى امكان داشت، پيامبر بود و من نخستين كسى بودم كه به او ايمان مىآوردم; چون شرايط نبوت را از نظر اخلاقى و علم كثير و عمل به سجاياى انسانى داراست .
آيا چنين ستايشى از طرف مخالفين، دلالتبر رضايت آنها از اين فرد فاسد العقيده ندارد و آيا دليل بر اين نيست كه آنچه رشتى گفته و نشر داده، مخالف راه و روش اهل بيت عليهم السلام بوده است؟
3-سيد كاظم رشتى و مهدويت
سيد كاظم رشتى، مهدويت را به صورتى موهوم مطرح مىكرد . براى مثال مىگفت: الآن مهدى در بين شماست . او حتى مبلغينش را به اطراف مىفرستاد كه: آماده باشيد، آقا مىآيد و گاهى مىگفت: آقا بين خود شماست . به خاطر همين افكار خرافاتى و موهوم، يكى از شاگردان بارزش به نام على محمد باب ادعا كرد كه من باب امام زمان هستم . بعد ادعا كرد كه خود مهدى هستم . مردم هم دور او را گرفتند و زيربناى بابيتشكل گرفت .
سيد كاظم رشتى، شاگردانى را تربيت كرد كه متاسفانه بعضى از آنها از اهل علم بودند . آنان عقايد و افكار او را در مناطقى از ايران از جمله; كرمان، آذربايجان و تبريز ترويج دادند .
در مدت اقامت سید کاظم رشتی در عراق حمله دولت عثمانی به عراق انجام گرفت و تقریبا تمامی عراق در تسخیر نظامیان عثمانی در آمد و بر اساس آنچه در تاریخ آمده غارت عراق و تخریب آن توسط دولت عثمانی بسیار گسترده بود اما آنچه در این میان حائز اهمیت است امنیت کامل سید کاظم رشتی در این حملات بود که این ظن را تقویت میکند که تعامل قابل توجهی بین او و دولت عثمانی وجود داشته است . بعضی هم از فشار دیگر دولتها بر دولت عثمانی برای تامین این امنیت سخن بمیان آورده اند
احسائى و رشتى، نايبى را معرفى نكردند، ولى بعضىها در بعضى مناطق ادعا كردند كه نايب سيد هستند .
سيد كاظم، قريب به 150 تاليف داشت كه برخى از آنها شرح بعضى از ادعيه است . با تاويلاتى غريب شبيه به داستان .
سيد كاظم در سال 1259 هجرى درگذشت و فرزندش سيد احمد، رييس فرقه شد .